Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 ( UNCLOS 1982 ) được 107 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ, trong đó có Việt Nam, ký kết tại Montego Bay ( Jamaica ) ngày 10/12/1982. Công ước gồm có 17 phần, 320 pháp luật, 9 phụ lục và 4 nghị quyết. Công ước có hiệu lực thực thi hiện hành từ ngày 16/11/1994. Hiện nay đã có 162 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ tham gia Công ước .
UNCLOS 1982 là một văn kiện quốc tế đã bao quát tổng lực toàn bộ những yếu tố quan trọng nhất về chính sách pháp lý của biển và đại dương quốc tế, xác lập rõ ràng quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi vương quốc ( có biển cũng như không có biển, tăng trưởng hay đang tăng trưởng ) về nhiều mặt như : bảo mật an ninh, bảo vệ, nuôi trồng, khai thác tài nguyên, giao thông vận tải liên lạc, nghiên cứu và điều tra khoa học, công nghệ tiên tiến, … so với những vùng biển thuộc chủ quyền lãnh thổ, quyền chủ quyền lãnh thổ và quyền tài phán vương quốc cũng như so với những vùng biển nằm ngoài khoanh vùng phạm vi thuộc quyền tài phán vương quốc .
UNCLOS 1982 là một công ước văn minh bộc lộ sự thỏa hiệp mang tính toàn thế giới có tính đến quyền lợi của tổng thể những vương quốc trên quốc tế. Công ước không gật đầu bảo lưu mà yên cầu phải tham gia “ cả gói ” ( package khuyến mãi ) theo nguyên tắc “ nhất trí ” ( consensus ). Các vương quốc tham gia Công ước phải có nghĩa vụ và trách nhiệm ràng buộc và thực thi hàng loạt những pháp luật của Công ước .
Công ước được coi là một trong những thành tựu có ý nghĩa nhất trong nghành lao lý quốc tế của thế kỷ 20 và Công ước đã tạo ra một trật tự pháp lý mới trên biển, tương đối công minh và được thừa nhận thoáng rộng. Công ước này được Tommy T.B. Koh – quản trị Hội nghị Liên hợp quốc lần thứ 3 về Luật Biển ca tụng là “ Bản Hiến pháp cho đại dương ” .
Sau khi UNCLOS 1982 được trải qua ngày 30/4/1982, Việt Nam là một trong 107 vương quốc tham gia ký Công ước tại Montego Bay. Ngày 23/6/1994, Quốc hội Việt Nam đã ra Nghị quyết về việc phê chuẩn văn kiện pháp lý quan trọng này. Điểm 1 trong Nghị quyết nêu rõ : “ Bằng việc phê chuẩn Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bộc lộ quyết tâm cùng hội đồng quốc tế thiết kế xây dựng một trật tự pháp lý công minh, khuyến khích sự tăng trưởng và hợp tác trên biển ” .
Tham gia UNCLOS 1982, Việt Nam, quốc gia ven biển, được thừa nhận có lãnh hải rộng 12 hải lý, vùng đặc quyền kinh tế rộng 200 hải lý, thềm lục địa 26 rộng ít nhất 200 hải lý và có thể mở rộng tới 350 hải lý tính từ đường cơ sở. Diện tích các vùng biển và thềm lục địa mà Việt Nam được hưởng theo quy định của Công ước rộng gấp hơn 3 lần diện tích lãnh thổ đất liền.
