Thạc sĩ TRẦN BÌNH TRỌNG1, Thạc sĩ PHAN THANH ĐOÀN2
(1Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Trà Vinh,
2Phòng Tuyên truyền – Báo chí – Văn hóa – Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Trà Vinh)
Theo Luật di sản văn hóa : Di sản văn hóa Nước Ta là gia tài quý giá của hội đồng những dân tộc bản địa Nước Ta, gồm có di sản văn hóa phi vật thể và di sản văn hóa vật thể, là mẫu sản phẩm niềm tin, vật chất có giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam .
Di sản văn hóa phi vật thể : là loại sản phẩm ý thức có giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết, được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và những hình thức lưu giữ, lưu truyền khác, gồm có lời nói, chữ viết, tác phẩm văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ, khoa học, ngữ văn truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, nếp sống, tiệc tùng, tuyệt kỹ về nghề thủ công truyền thống, tri thức về y, dược học truyền thống, về văn hóa siêu thị nhà hàng, về phục trang truyền thống cuội nguồn dân tộc bản địa và những tri thức dân gian khác .
Di sản văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, bao gồm di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. Trong quá trình hình thành và phát triển của xã hội loài người, mỗi đất nước, mỗi dân tộc có điều kiện sinh sống, đặc điểm văn hóa, phong tục tập quán, hoạt động sản xuất mang những sắc thái riêng đã để lại cho nhân loại những di sản văn hóa rất phong phú, đa dạng, có tính chất đặc trưng của từng vùng, miền, của từng tộc người.
Trong thời hạn gần đây, di sản văn hóa Nước Ta đã và đang trở thành những mẫu sản phẩm quan trọng Giao hàng đắc lực phát triển du lịch nói chung và du lịch văn hóa nói riêng, góp thêm phần xử lý nhu yếu việc làm, tạo thu nhập không thay đổi cho hội đồng những dân tộc bản địa ở những địa phương trên cả nước, góp phần tích cực vào tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của những địa phương và của cả nước. Các di sản văn hóa đã được những địa phương kiến thiết xây dựng và đưa vào những tour, tuyến du lịch, lôi cuốn phần đông lượng khách du lịch trong nước và quốc tế đến thăm quan, nghiên cứu và điều tra, tìm hiểu và khám phá những di sản văn hóa, di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa, tiệc tùng truyền thống cuội nguồn, những phong tục tập quán, tín ngưỡng, cách tổ chức triển khai hội đồng, lối sống của dân tộc bản địa .
Bên cạnh đó, sự phát triển mô hình du lịch văn hóa có ý nghĩa lớn so với việc góp thêm phần khai thác, bảo tồn những di sản văn hóa dân tộc bản địa, tôn tạo những di tích lịch sử lịch sử dân tộc, văn hóa, những danh lam thắng cảnh, góp thêm phần giữ gìn truyền thống dân tộc bản địa trải qua những hoạt động giải trí liên hoan. Du lịch phát triển sẽ kích thích và Phục hồi những làng nghề truyền thống cuội nguồn, bằng tay thủ công mỹ nghệ .
Trà Vinh, có lịch sử vẻ vang hình thành và phát triển truyền kiếp, hội đồng dân cư tỉnh Trà Vinh được hình thành và phát triển trong lịch sử vẻ vang bằng sự hòa hợp, sống thân mật bên nhau của những tộc người Kinh, Khmer, Hoa, Chăm … Trong đó, người Việt có tỷ suất cao nhất trong cơ cấu tổ chức dân số của tỉnh, trên 67 %, người Khmer chiếm 32 %, người Hoa và 1 số ít đồng bào khác như Chăm, Dao … chiếm tổng số gần 1 %. Mỗi dân tộc bản địa ở Trà Vinh có những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể đặc trưng độc lạ riêng, được hình thành trên cơ sở đặc thù tâm ý và tính cách của mỗi tộc người, đã tạo nên cho tỉnh Trà Vinh những di sản văn hóa độc lạ, hoàn toàn có thể sử dụng để khai thác có hiệu suất cao trong việc khai thác và phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh .
Trong quy trình hình thành và phát triển, những bậc tiền nhân của tỉnh Trà Vinh đã kiến thiết xây dựng nên nhiều di tích lịch sử lịch sử dân tộc – văn hóa và lịch sử vẻ vang cách mạng gắn liền với những dân tộc bản địa, tôn giáo, nhiều di tích lịch sử gắn liền với quy trình khai khẩn vùng đất Trà Vinh nói chung và vùng đất Nam Bộ nói riêng của hội đồng những dân tộc bản địa trên địa phận tỉnh. Các di tích lịch sử lịch sử vẻ vang văn hóa, lịch sử vẻ vang kiến trúc như : Đền Thờ Bác Hồ, di tích lịch sử lịch sử vẻ vang – văn hóa Ao Bà Om, chùa Giác Linh, di tích lịch sử kiến trúc chùa Âng ; phế tích Lưu Cừ II xã Lưu Nghiệp Anh – Trà Cú. Cùng với mạng lưới hệ thống di tích lịch sử là những tiệc tùng riêng của những dân tộc bản địa cùng sinh sống trên địa phận tỉnh. Mỗi tiệc tùng có sắc thái riêng, rất sôi động. Lễ hội luôn có vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa hội đồng những dân tộc bản địa, bộc lộ những đặc thù về tộc người và tôn giáo của mỗi dân tộc bản địa của tỉnh. Các tiệc tùng rất độc lạ của ba dân tộc bản địa Kinh, Khmer, Hoa như lễ Giỗ Bác Hồ, tiệc tùng Nghinh Ông, liên hoan Vu Lan thắng hội, lễ hội Nguyên Tiêu. Đặc biệt là liên hoan Ok – Om – Bok gắn với hội đua ghe Ngo trên sông Long Bình của đồng bào Khmer được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là một trong những di sản văn hóa phi vật thể vương quốc .
Về tôn giáo, tín ngưỡng : có sự đa dạng và phong phú, phong phú như : nghi lễ về nông nghiệp có lễ tết vào năm mới ( Chol Chnam Thmay ), lễ cúng ông, bà ( Sene Đôl-ta ) ; tiệc tùng Ok-Om-Bok ( lễ cúng trăng ) … Trà Vinh 368 cơ sở thờ tự, tôn giáo, đặc biệt quan trọng là 143 chùa Khmer, ẩn mình dưới những tán cây cổ thụ hàng trăm tuổi với kiến trúc đẹp, độc lạ, có giá trị lịch sử vẻ vang truyền kiếp, văn hóa lớn được trải khắp những huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh .
Sự đa dạng chủng loại của những mô hình thẩm mỹ và nghệ thuật của hội đồng những dân tộc bản địa Trà Vinh như : Đờn ca tài tử của người Kinh, múa Lân – Sư – Rồng của người Hoa ; điêu khắc, hội họa, trang trí mỹ thuật và kiến trúc trong những ngôi chùa của người Khmer, những mô hình múa, hát và thẩm mỹ và nghệ thuật sân khấu như kịch hát Dù-Kê, múa Rôbam ( múa chằn ), Râmvong, Rom khach, Rom sarawan và Lăm lêu … có những sắc thái văn hóa rất độc lạ .
Vai trò của các di sản văn hóa trong phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh
Đánh giá về vai trò của những di sản văn hóa của tỉnh trong phát triển du lịch, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy có cuộc khảo sát so với 100 cán bộ quản trị và những người công tác làm việc ngành du lịch, 100 người dân địa phương có tương quan đến những khu vực du lịch ; 300 hành khách đến thăm quan ở Trà Vinh, tác dụng mức nhìn nhận đồng ý chấp thuận và trọn vẹn chấp thuận đồng ý với những quan điểm sau :
Nội dung |
Cán bộ quản lý |
Người dân |
Du khách |
1. Các di tích rất hấp dẫn và còn nguyên giá trị. |
91% |
76% |
87,76% |
2. Các lễ hội của các dân tộc ở Trà Vinh rất hấp dẫn, đậm đà bản sắc dân tộc. |
100% |
85% |
92,66% |
3. Lễ hội là một trong những thế mạnh của du lịch Trà Vinh. |
96% |
83% |
89,67% |
4. Kiến trúc chùa ở Trà Vinh rất đẹp, hấp dẫn. |
96% |
88% |
92% |
5. Làng nghề truyền thống rất thú vị, hấp dẫn. |
88% |
70% |
78,33% |
Điều đó cho thấy, những di sản văn hóa tỉnh Trà Vinh có vai trò quan trọng trong phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh .
Bên cạnh đó, hiệu quả khảo sát, nhìn nhận của cán bộ quản trị, chuyên viên ngành du lịch và người dân địa phương về những khu di tích lịch sử, tiệc tùng văn hóa truyền thống lịch sử của tỉnh hoàn toàn có thể khai thác thành những điểm về du lịch văn hóa và tiệc tùng hiệu suất cao, như sau :
Địa điểm |
Cán bộ quản lý |
Người dân |
Khu danh thắng Ao Bà Om |
96% |
86% |
Khu di tích đền thờ Bác Hồ |
75% |
62% |
Kiến trúc chùa Âng |
70% |
44% |
Kiến Trúc chùa Ông Mẹt |
35% |
32% |
Phước Minh Cung |
37% |
20% |
Lễ Nguyên Tiêu ở Phước Thắng Cung |
39% |
28% |
Lễ hội cúng biển Mỹ Long |
67% |
51% |
Lễ Hội Ok – Om – Bok |
79% |
72% |
Kết quả trên cho thấy danh thắng Ao Bà Om cùng với liên hoan Ok – Om – Bok là một trong những di sản to lớn hoàn toàn có thể dùng để khai thác những hoạt động giải trí du lịch tại đây .
Thực trạng khai thác các giá trị của di sản văn hóa trong phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh trong thời gian qua:
Để nhìn nhận về tình hình khai thác những giá trị của di sản văn hóa trong phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh trong thời hạn qua, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy có cuộc khảo sát so với 100 cán bộ quản trị và những người công tác làm việc ngành du lịch, 100 người dân địa phương có tương quan đến những khu vực du lịch ; 300 hành khách đến thăm quan ở Trà Vinh có mức nhìn nhận về đồng ý chấp thuận và trọn vẹn chấp thuận đồng ý với những quan điểm sau :
Nội dung |
Cán bộ quản lý |
Người dân |
Du khách |
1. Các di tích lịch sử, văn hóa được khai thác tốt và phục vụ đắc lực cho hoạt động du lịch ở Trà Vinh. |
83% |
55% |
71,33% |
2. Việc tổ chức lễ hội ở Trà Vinh được thực hiện rất nghiêm túc và thu hút du khách. |
91% |
77% |
86% |
3. Các hoạt động tôn giáo ở Trà Vinh góp phần quan trọng trong thu hút khách du lịch |
90% |
82% |
88,67% |
4. Du lịch trà Vinh khai thác triệt để các giá trị từ làng nghề truyền thống. |
75% |
54% |
73% |
Kết quả trên cho thấy, trong thời hạn qua, những di sản văn hóa của tỉnh Trà Vinh đã góp phần tích cực trong việc khai thác Giao hàng cho mục tiêu du lịch của tỉnh. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê của ngành du lịch tỉnh thì số lượng khách du dịch đến du lịch thăm quan, chiêm ngưỡng và thưởng thức những di sản văn hóa của tỉnh còn thấp so với những mô hình du lịch khác, như bảng thống kê dưới đây :
Điểm |
Năm 2018 |
Năm 2019 |
Đền Thờ Bác |
47.000 |
55.000 |
Ao Bà Om |
98.000 |
115.000 |
Lưu Cừ II |
4.000 |
5.300 |
Bến tiếp nhận vũ khí Cồn Tàu |
9.000 |
11.600 |
Chùa cò Trà Cú |
10.000 |
12.400 |
Làng Văn hóa du lịch Khmer |
25.000 |
100.000 |
Ba Động |
430.000 |
510.000 |
Cù lao Tân Quy |
15.500 |
21.000 |
Điểm du lịch Huỳnh Kha |
142.000 |
170.000 |
Cù lao Long Trị |
18.000 |
19.700 |
Điều đó cho thấy, việc khai thác những di sản văn hóa để ship hàng cho mục tiêu du lịch của tỉnh mặc dầu đã được những cấp những ngành chăm sóc, tuy nhiên hiệu suất cao chưa cao. Có nhiều nguyên do khác nhau, nhưng nguyên do quan trọng nhất là ngoài những điểm di tích lịch sử ra không có những dịch vụ khác, ví dụ như qua khảo sát quan điểm về điểm du lịch Ao Bà Om có 86 % quan điểm của nhóm chuyên viên ; 72 % quan điểm của người dân và 69,33 % hành khách cho rằng thiếu khu đi dạo vui chơi ; việc kiến thiết xây dựng những tuor du lịch, link những chuỗi mẫu sản phẩm để ship hàng cho nhu yếu thăm quan, chiêm ngưỡng và thưởng thức những di sản văn hóa của tỉnh với những mô hình du lịch khác chưa được triển khai tốt, ví dụ tác dụng khảo sát tại Ao Bà Om cho thấy 55 % quan điểm của nhóm chuyên viên ; 61 % quan điểm của người dân và 58 % hành khách cho rằng thiếu link trong chuỗi những loại sản phẩm du lịch tại khu Ao Bà Om và những khu du lịch trong tỉnh .
Những giải pháp để phát huy vai trò của di sản văn hóa – tài nguyên du lịch văn hóa đối với phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh trong thời gian tới:
Thứ nhất, tăng cường công tác làm việc tuyên truyền, tiếp thị về mạng lưới hệ thống di sản văn hóa gồm có những di tích lịch sử lịch sử vẻ vang – văn hóa, danh lam thắng cảnh, những liên hoan, nét văn hóa rực rỡ của những dân tộc bản địa trên địa phận tỉnh Trà Vinh với nhiều hình thức đa dạng và phong phú, phong phú ; đa dạng hóa những mô hình, ấn phẩm thông tin du lịch .
Thứ hai, tăng cường góp vốn đầu tư, tôn tạo, khai thác có hiệu suất cao những di sản văn hóa của hội đồng những dân tộc bản địa của tỉnh trong phát triển du lịch gắn với tăng cường bảo tồn và phát triển văn hóa hội đồng những dân tộc bản địa theo hướng tiên tiến và phát triển, đậm đà truyền thống dân tộc bản địa. Việc khai thác những di sản văn hóa trong hoạt động giải trí du lịch phải bảo vệ tăng trưởng nhưng không để lại những hậu quả xấu đi cho văn hóa và môi trường tự nhiên ở địa phương. Tránh thực trạng biến hóa những hành vi, tập quán, hình ảnh ( những di sản văn hóa đặc trưng của hội đồng những dân tộc bản địa ) do áp lực đè nén, nhu yếu của hành khách ; tránh gây hư hại, xâm hại đến những di tích lịch sử .
Thứ ba, có những xu thế, những giải pháp phát triển tương thích để khai thác hài hòa và hợp lý những tài nguyên hiện có ; đa dạng hóa những loại sản phẩm du lịch, tăng cường link những tuyến điểm du lịch văn hóa ; đa dạng hóa những mẫu sản phẩm du lịch, link du lịch văn hóa với những mô hình du lịch khác ở Trà Vinh ; và nâng cao chất lượng hoạt động giải trí, ship hàng du lịch của tỉnh .
Thứ tư, tranh thủ những nguồn vốn của Trung ương và địa phương và những nguồn vốn xã hội hóa để trùng tu, tôn tạo những khu di tích lịch sử lịch sử dân tộc văn hóa, tổ chức triển khai tiệc tùng ; tham gia góp vốn đầu tư để phát triển du lịch theo xu thế của tỉnh .
Thứ năm, chú trọng việc xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng như tập trung phát triển các khu, cụm văn hóa – du lịch như khu Ao Bà Om, khu du lịch biển Ba Động, các di
tích nghệ thuật kiến trúc chùa Khmer, bảo tàng văn hóa dân tộc Khmer, phát triển các điểm du lịch làng nghề.
Bên cạnh thực thi tốt những giải pháp trên, Trung ương cần có những chính sách chủ trương thích hợp để tương hỗ tỉnh Trà Vinh phát triển du lịch theo hướng vững chắc, gắn với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của những dân tộc bản địa, trong đó có đồng bào dân tộc bản địa Khmer, thực thi tốt chủ trương giảm nghèo bền vững và kiên cố, bảo vệ, bảo mật an ninh – chính trị, trật tự bảo đảm an toàn xã hội trên địa phận tỉnh .
__________
1 Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Trà Vinh.
2 Phòng Tuyên truyền – Báo chí – Văn hóa – Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Trà Vinh.
Nguồn: Kỷ yếu hội thảo Khoa học: Bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa
gắn với phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh
Thánh Địa Việt Nam Học
(https://vvc.vn)
Download file (PDF): Vai trò của di sản văn hóa – Tài nguyên du lịch văn hóa đối với phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh thực trạng và giải pháp (Tác giả: ThS. Trần Bình Trọng, ThS. Phan Thanh Đoàn) |