GDVN – Trong chương trình giáo dục mới, Công nghệ là môn học có vai trò quan trọng trong tăng trưởng năng lượng công nghệ, thôi thúc giáo dục STEM, giáo dục hướng nghiệp .Nhiều năm nay, môn Công nghệ trong những trường trung học cơ sở và trung học phổ thông chưa được xem trọng, thậm chí còn nhiều học viên, cha mẹ chưa hiểu hết vai trò, ý nghĩa của môn học này .
Tuy nhiên, từ toàn cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, từ những bước chuyển mình của nền giáo dục văn minh, khi tất cả chúng ta triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018, giáo dục STEM ngày càng được chú trọng thì vai trò, vị thế của môn Công nghệ sẽ có nhiều đổi khác theo chiều hướng tích cực .
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, Phó giáo sư, Tiến sĩ Lê Huy Hoàng – Trưởng khoa Sư phạm Kỹ thuật, Đại học sư phạm Hà Nội cho rằng: Chúng ta cần nhìn nhận cho đúng vai trò, vị trí và và tầm quan trọng của môn Công nghệ trước những chuyển biến tích cực của nền giáo dục hiện nay.
Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, vai trò của môn Công nghệ được bộc lộ ở bốn phương diện đơn cử .
Thứ nhất, môn Công nghệ hình thành và phát triển năng lực công nghệ, giúp học sinh học tập, làm việc hiệu quả trong môi trường công nghệ ở gia đình, nhà trường, xã hội.
Năng lực công nghệ gồm có năm thành phần có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau, gồm có nhận thức công nghệ, tiếp xúc công nghệ, sử dụng công nghệ, nhìn nhận công nghệ, và phong cách thiết kế kỹ thuật .
“ Năng lực công nghệ và những mạch nội dung của môn Công nghệ là hai thành phần cốt lõi của chương trình môn học, có tác động ảnh hưởng tương hỗ qua lại. Năng lực công nghệ góp thêm phần khuynh hướng lựa chọn mạch nội dung ; ngược lại, mạch nội dung là vật liệu và môi trường tự nhiên góp thêm phần hình thành tăng trưởng năng lượng, khuynh hướng hoàn thành xong quy mô năng lượng công nghệ .
Đặc biệt, phong cách thiết kế kỹ thuật là một năng lượng có vai trò quan trọng, phỏng theo tư duy của những kỹ sư, nhờ đó giúp học viên không thụ động khi tiếp xúc với quốc tế công nghệ, những em có năng lực quan sát, tìm tòi trong đời sống và phát hiện ra những yếu tố cần xử lý, yêu cầu những giải pháp xử lý yếu tố đó “, Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng nghiên cứu và phân tích .
Thứ hai, môn Công nghệ thúc đẩy giáo dục STEM, phát triển năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, tư duy thiết kế kỹ thuật.
Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, môn Công nghệ phản ánh hai thành phần là T ( technology – Công nghệ ) và E ( engineering – Kỹ thuật ) trong bốn thành phần của STEM. Vì vậy, môn Công nghệ có vai trò quan trọng biểu lộ tư tưởng giáo dục STEM .
|
Sản phẩm, quy trình môn học này đề cập luôn mang tính tích hợp, gắn với thực tiễn, liên hệ ngặt nghèo với Toán học và Khoa học. Đặc điểm này là cơ sở để tăng cường giáo dục STEM ngay trong dạy học môn Công nghệ dựa vào những hoạt động giải trí phong cách thiết kế kỹ thuật, hoạt động giải trí nghiên cứu và điều tra khoa học kĩ thuật .
Khi giáo dục STEM đang được thôi thúc tăng trưởng trong trường học thì môn Công nghệ càng đóng vai trò quan trọng. Nếu môn công nghệ vẫn bị xem là môn phụ thì giáo dục STEM trong trường học cũng sẽ khó tăng trưởng .
Bởi lẽ, giáo dục STEM cần phải có kỹ thuật, công nghệ để hiện thực hóa những sáng tạo độc đáo, những nguyên tắc khoa học của những môn khoa học và toán học, để tạo ra những loại sản phẩm xử lý những yếu tố trong thực tiễn .
“ Giáo dục đào tạo STEM trong môn Công nghệ được triển khai trải qua dạy học những chủ đề, mạch nội dung, chuyên đề học tập từ tiểu học tới trung học như quy mô điện gió, quy mô điện mặt trời, ngôi nhà mưu trí, những bài toán phong cách thiết kế kỹ thuật và công nghệ, nghề nghiệp STEM ; những dự án Bất Động Sản nghiên cứu và điều tra thuộc những nghành nghề dịch vụ kỹ thuật cơ khí, mạng lưới hệ thống nhúng, robot và máy mưu trí .
Khi tiến hành giáo dục STEM trong dạy học môn Công nghệ sẽ liên tục được lan rộng ra trải qua dạy học những chủ đề liên môn giữa những môn học STEM “, Phó giáo sư, Tiến sĩ Lê Huy Hoàng nhận định và đánh giá .
Thứ ba, môn Công nghệ có vai trò định hướng nghề nghiệp, đặc biệt là nghề nghiệp STEM.
Giáo dục đào tạo hướng nghiệp trong môn Công nghệ được biểu lộ trước hết qua việc miêu tả nhu yếu cần đạt về khuynh hướng nghề nghiệp trong năng lượng khám phá công nghệ, năng lượng thành phần của năng lượng công nghệ .
Giáo dục đào tạo hướng nghiệp trong môn Công nghệ bộc lộ ở những Lever : mạch nội dung về hướng nghiệp ; nhu yếu cần đạt về ngành nghề thuộc những nghành kỹ thuật, công nghệ ; thưởng thức ngành nghề trải qua những mô đun kỹ thuật, công nghệ tự chọn .
Giáo dục đào tạo hướng nghiệp trong môn Công nghệ được tiến hành đa phần ở những lớp cuối cấp trung học cơ sở và hàng loạt tiến trình giáo dục xu thế nghề nghiệp .
Ở những lớp 7 và 8, giáo dục hướng nghiệp được biểu lộ qua những nhu yếu cần đạt về ngành nghề tương quan tới những nghành nghề dịch vụ nông – lâm nghiệp và thủy hải sản, kỹ thuật cơ khí, kĩ thuật điện .
Ở lớp 9, giáo dục hướng nghiệp được triển khai trải qua những nội dung quan trọng về hướng nghiệp gồm có nghề nghiệp, mạng lưới hệ thống giáo dục quốc dân, thị trường lao động, và chiêu thức lựa chọn nghề nghiệp .
Bên cạnh đó, học viên được lựa chọn theo học một module có tính nghề về kỹ thuật, công nghệ thuộc ba nghành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ. Qua đó, học viên được thưởng thức kỹ thuật, công nghệ gắn với yếu tố nghề nghiệp, hình thành phẩm chất, năng lượng tương ứng, nhìn nhận được mức độ tương thích, hứng thú của bản thân về những nghành nghề dịch vụ kỹ thuật, công nghệ tương ứng .
Trong tiến trình giáo dục xu thế nghề nghiệp, với tinh thần học để chuẩn bị sẵn sàng, học để thích ứng với nghành nghề dịch vụ nghề nghiệp học viên lựa chọn sau khi tốt nghiệp, môn Công nghệ có vai trò trang bị cho học viên tri thức nền tảng và những năng lượng cốt lõi tương thích với ngành nghề kỹ thuật, công nghệ những em lựa chọn sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông thuộc một trong hai khuynh hướng Công nghiệp hoặc Nông nghiệp .
Thứ tư, vai trò của môn Công nghệ được thể hiện ở việc chuẩn bị tri thức nền tảng cho học sinh lựa chọn nghề nghiệp thuộc các lĩnh vực kỹ thuật – công nghệ.
Khác với chương trình hiện hành, chương trình mới lao lý chọn 5/9 môn học thuộc 3 nhóm với mục tiêu khuynh hướng nghề nghiệp. Nếu học viên có xu thế lựa chọn nghề nghiệp thuộc những nghành nghề dịch vụ kỹ thuật, công nghệ sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông thì những em sẽ lựa chọn học môn Công nghệ .
Môn Công nghệ phân phối cho học viên kỹ năng và kiến thức, kiến thức và kỹ năng, năng lượng để những em có sự sẵn sàng chuẩn bị tốt nhất trong việc chọn trường, nghề nghiệp tương lai .
Ví dụ khi những em được học về vẽ kỹ thuật ( được coi là ngôn từ kỹ thuật ), học viên sẽ được tiếp cận những yếu tố cơ bản về cách lập và đọc bản vẽ kỹ thuật. Đó là bước chuẩn bị sẵn sàng kỹ năng và kiến thức tốt cho những em bước vào những trường ĐH, trường nghề sau này .
Môn Công nghệ ở bậc phổ thông cũng giới thiệu về thiết kế kỹ thuật, các em được học về tư duy thiết kế kỹ thuật. Những phần kiến thức có tính chất khái quát về thiết kế kỹ thuật sẽ giúp các em sẵn sàng đến với những ngành nghề thuộc lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ ở các bậc học cao hơn.
Trong chương trình giáo dục mới, Công nghệ là môn học được kiến thiết xây dựng theo hướng tăng trưởng năng lượng, thôi thúc giáo dục STEM, tích hợp giáo dục hướng nghiệp, giúp học viên sớm được tiếp cận với nghề nghiệp .
Qua đó hoàn toàn có thể thấy, vai trò của giáo viên công nghệ trong việc tổ chức triển khai những hoạt động giải trí giáo dục STEM, những hoạt động giải trí giáo dục hướng nghiệp là rất lớn .
Phạm Minh
