Gặp gỡ, giao lưu tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Giá trị truyền thống nguy cơ bị mai một
Trong toàn cảnh toàn cầu hoá về kinh tế tài chính, với đường lối đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ quốc tế, văn hoá nước ta có thời cơ thuận tiện để tiếp thu tri thức, những nguồn lực và kinh nghiệm tay nghề quản trị tiên tiến và phát triển, tiếp thu tinh hoa văn hoá quả đât và phát minh sáng tạo những giá trị văn hoá mới .
Tuy nhiên, cùng đó là nhiều thử thách, đặc biệt quan trọng so với văn hoá những dân tộc thiểu số ( DTTS ), trong đó có ngôn từ, chữ viết, phục trang … dễ bị tổn thương, mai một, thậm chí còn bị biến mất. Do vậy việc bảo tồn, tăng trưởng văn hoá những DTTS là trách nhiệm cấp thiết, có ý nghĩa kế hoạch cần phải liên tục được thực thi liên tục và vĩnh viễn .
Trong thực tiễn phát triển kinh tế – xã hội ở nước ta, trào lưu đô thị hóa nông thôn cùng với quá trình hội nhập, giao thoa giữa các nền văn hóa đã có phần tác động làm cho giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc đang có biểu hiện bị mai một. Nhiều giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc ít người chưa được bảo tồn và phát huy đúng mức, một bộ phận lớp trẻ có biểu hiện xa rời bản sắc văn hóa của dân tộc mình.
Phát biểu tại forum, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Đoàn Văn Việt nhấn mạnh vấn đề : “ Những mặt trái của cơ chế thị trường như sự ngày càng tăng của những tệ nạn xã hội, thực trạng tham nhũng, tiêu tốn lãng phí, những bộc lộ xuống cấp trầm trọng của đạo đức xã hội, lối sống chạy theo đồng xu tiền …. là những nguyên do cơ bản gây mất không thay đổi, ảnh hưởng tác động đến thiên nhiên và môi trường văn hóa và sự tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội chung của quốc gia ” .
Phó Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Vi Thanh Hoài bày tỏ, trong quản trị về nghành nghề dịch vụ văn hoá dân tộc bản địa thời hạn qua cũng còn nhiều yếu tố cần khắc phục, những nhu yếu bức thiết cần phải xử lý .
Điều đó bắt nguồn từ một số nguyên nhân như: Nhận thức về vị trí, vai trò của việc bảo tồn, phát huy văn hóa ở vùng đồng bào DTTS nhiều lúc, nhiều nơi còn chưa đúng, chưa thật đầy đủ, chưa thống nhất cao, chưa đặt văn hoá ngang tầm với vị trí kinh tế – xã hội dẫn đến công tác chỉ đạo, điều hành còn tản mạn, thiếu thống nhất, chưa tạo nên sức mạnh tổng hợp để triển khai những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, chưa tạo được những khâu đột phá trong công tác phát triển văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số; Sự chênh lệch về hưởng thụ văn hoá còn lớn giữa đồng bằng, thành phố với vùng đồng bào DTTS, vùng sâu, vùng xa…
Các đại biểu tham dự diễn đàn.
Bảo tồn và phát huy trong bối cảnh hiện nay
Vấn đề bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống lịch sử dân tộc bản địa trong việc kiến thiết xây dựng thiên nhiên và môi trường văn hóa nhằm mục đích giữ vững nền tảng niềm tin, giá trị đạo đức xã hội trong hội nhập và tăng trưởng đã và đang trở nên cấp thiết .
Xác định xây dựng môi trường văn hóa là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, càng khó khăn hơn khi xây dựng môi trường văn hóa ở vùng đồng bào DTTS, vùng đặc biệt khó khăn. Vì vậy, các chuyên gia về văn hóa cho rằng cần có những giải pháp mang tính cấp bách cũng như lâu dài.
Nhận định vai trò của hội đồng trong việc bảo tồn văn hóa, PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa Giáo dục đào tạo của Quốc hội cho rằng : “ Việc tổ chức triển khai những sự kiện luôn phải quan tâm đến việc kêu gọi sự tham gia của những hội đồng. Tuy nhiên, việc kêu gọi này phải đặt quyền hạn và quyền lợi của hội đồng lên trên hết. Nếu không, hội đồng sẽ trở thành những diễn viên không chuyên, chỉ bộc lộ sự vận dụng kim chỉ nan máy móc của những nhà tổ chức sự kiện và không phân phối việc tổ chức triển khai sự kiện một cách bền vững và kiên cố, tạo được nhiều quyền lợi cho cả nhà tổ chức triển khai và cả hội đồng ” .
Theo bà Tráng Thị Xuân – Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Sơn La, để nâng cao hiệu suất cao công tác làm việc bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống lịch sử những dân tộc bản địa trong môi trường tự nhiên văn hóa cơ sở trong thời hạn tới cần phải nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền sở tại những cấp, những tổ chức triển khai đoàn thể chính trị – xã hội, coi việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa là nghĩa vụ và trách nhiệm của toàn xã hội. Bảo tồn có tinh lọc những phong tục tập quán tốt đẹp của những dân tộc bản địa, vô hiệu dần những hủ tục lỗi thời. Các mô hình văn hóa truyền thống cuội nguồn phải được bảo tồn trong khoảng trống văn hóa tương thích mới có sức sống bền vững. Cùng với đó là sự chăm sóc góp vốn đầu tư tái tạo, tăng cấp và kiến thiết xây dựng mới mạng lưới hệ thống thiết chế văn hóa những cấp trong tỉnh, nâng cao chất lượng hoạt động giải trí, nhằm mục đích phát huy có hiệu suất cao công suất sử dụng tăng trưởng mạng lưới hệ thống thiết chế văn hóa cơ sở Giao hàng nhu yếu hoạt động và sinh hoạt văn hóa, góp thêm phần nâng cao đời sống niềm tin của nhân dân và kiến thiết xây dựng môi trường tự nhiên văn hóa lành mạnh ở cơ sở .
Theo tiến sỹ Trần Hữu Sơn, những yếu tố cấp bách cần triển khai trong thiết kế xây dựng thiên nhiên và môi trường văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số lúc bấy giờ là thay đổi chính sách góp vốn đầu tư, phân chia kinh phí đầu tư cho miền núi, vùng cao ; sử dụng mạng xã hội trong thiết kế xây dựng môi trường tự nhiên văn hóa ; chú trọng phát huy thể chế quản trị truyền thống lịch sử với yếu tố kiến thiết xây dựng thiên nhiên và môi trường văn hóa …
