Di chúc vô hiệu và thủ tục hủy bỏ di chúc trái luật

Các trường hợp di chúc vô hiệu

Di chúc không có hiệu lực thực thi hiện hành hàng loạt hoặc một phần hay còn gọi là di chúc vô hiệu toàn phần hoặc di chúc vô hiệu một phần được lao lý như sau

✔ Di chúc vô hiệu khi việc lập di chúc trái luật

– Di chúc vô hiệu khi người lập di chúc không có năng lực chủ thể lập di chúc

+ Người lập di chúc phải là người có năng lượng hành vi dân sự rất đầy đủ : Một chủ thể được coi là có năng lượng hành vi dân sự không thiếu khi đạt độ tuổi nhất định ( Từ 18 tuổi trở lên ) không bị những bệnh làm mất năng lực nhận thức và tinh chỉnh và điều khiển hành vi. Như vậy nếu chủ thể lập di chúc mà không có năng lượng hành vi dân sự thì di chúc sẽ vô hiệu .
+ Người lập di chúc mà dưới 15 tuổi lập di chúc ; người lập di chúc là người từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi lập di chúc nhưng không được sự chấp thuận đồng ý của bố, me, người giám hộ sẽ dẫn đến di chúc vô hiệu .
Ngoài ra di chúc vô hiệu nếu khi lập di chúc người lập di chúc không minh mẫn, sáng suốt, bị lừa dối, rình rập đe dọa .
– Di chúc vô hiệu khi nội dung, mục tiêu của di chúc vi phạm điều cấm của pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội
Nội dung di chúc không được trái với điều cấm của pháp luật ( ví dụ : chỉ định tổ chức triển khai phản động hưởng di sản thừa kế hoặc di sản để lại cho những người thừa kế quyền sử dụng vào mục tiêu trái pháp luật
– Di chúc vô hiệu khi không tuân thủ điều kiện kèm theo về hình thức mà pháp luật lao lý
Pháp luật dân sự có pháp luật về hình thức bắt buộc so với từng chủ thể lập di chúc nhất định. Nếu không tuân thủ điều kiện kèm theo có hiệu lực thực thi hiện hành về hình thức thì di chúc sẽ vô hiệu như sau :
+ Di chúc của người từ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi không được lập thành văn bản
+ Di chúc của người bị hạn chế về sức khỏe thể chất hoặc của người không biết chữ không có người làm chứng hoặc không lập thành văn bản có công chứng hoặc xác nhận
+ Di chúc định đoạt di sản là quyền sử dụng đất và gia tài gắn liền với đất không được công chứng, xác nhận

✔ Di chúc vô hiệu do việc áp dụng di chúc không còn phù hợp với thực tế

– Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời gian với người lập di chúc ;
– Cơ quan, tổ chức triển khai được chỉ định là người thừa kế không còn sống sót vào thời gian mở thừa kế .

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

✔ Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

✔ Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

✔ Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực.

Xem thêm : Thời điểm có hiệu lực thực thi hiện hành của di chúc

Hậu quả của việc di chúc vô hiệu

Theo lao lý của Bộ luật dân sự năm ngoái thì :
✔ Di chúc không hợp pháp thì vô hiệu từ thời gian di chúc được xác lập. Di chúc vô hiệu không làm phát sinh hiệu lực thực thi hiện hành pháp luật của di chúc. Việc công bố di chúc được lập không hợp pháp và vô hiệu thuộc thẩm quyền của Tòa án, trừ những trường hợp di chúc đương nhiên vô hiệu .
✔ Thường thì phần di sản tương quan đến phần di chúc vô hiệu sẽ được chia theo pháp luật, trừ trường hợp phần di sản đó bị tịch thu do nội dung dichúc vi phạm pháp luật, như chỉ định tổ chức triển khai phản động hưởng di sản hoặc di sản được để lại cho những người thừa kế sử dụng vào những mục tiêu trái pháp luật ( sử dụng cho mục tiêu khủng bố, buôn lậu, chứa mại dâm, tổ chức triển khai đánh bạc … )
✔ Cần quan tâm một điểm độc lạ cơ bản giữa di chúc với hợp đồng trong việc định đoạt gia tài chung của vợ, chồng. Theo lao lý của pháp luật gia tài chung của vợ chồng là gia tài thuộc chiếm hữu chung hợp nhất. Việc định đoạt gia tài chung phải được sự chấp thuận đồng ý của cả hai vợ, chồng. Do đó hợp đồng, thanh toán giao dịch do một bên vợ chồng lập ra tương quan đến gia tài chung của vợ, chồng mà không được sự chấp thuận đồng ý của hai vợ, chồng thì hợp đồng sẽ vô hiệu .
Tuy nhiên, pháp luật trên lại không vận dụng so với việc lập di chúc. Theo đó, nếu một bên vợ, chồng lập di chúc riêng định đoạt hàng loạt gia tài chung thì di chúc này chỉ bị vô hiệu một phần .

Tham khảo : Cách chia gia tài thừa kếtheo pháp luật

Thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy bỏ di chúc, tuyên bố di chúc vô hiệu

Lập di chúc là một giao dịch dân sự nên tranh chấp hủy bỏ di chúc, tuyên bố di chúc dân sự được xem xét là tranh chấp về giao dịch dân sự. Do đó, căn cứ Khoản 3 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì tranh chấp này thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Thủ tục giải quyết tranh chấp hủy bỏ di chúc như sau:

• Bước 1: Nếu phát hiện di chúc hiện đang áp dụng cho việc phân chia di sản thừa kế vô hiệu ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp thì được quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết.
• Bước 2: Sau khi xem xét đơn khởi kiện, nếu đúng thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán sẽ gửi người khởi kiện thông báo đóng tạm ứng án phí giải quyết vụ án. Khi người khởi kiện nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán thụ lý vụ án.
• Bước 3: Tòa án tiến hành giải quyết vụ án sơ thẩm trong thời gian từ 6 – 9 tháng.
• Bước 4: Tòa án cấp cao xét xử phúc thẩm (nếu có kháng cáo, kháng nghị bản án cấp sơ thẩm).

Bản án, quyết định hành động của Tòa án có hiệu lực hiện hành pháp luật sẽ là địa thế căn cứ phân loại di sản thừa kế tranh chấp được ghi nhận tại di chúc đã được hủy bỏ hoặc công bố vô hiệu .

Tham khảo : Dịch Vụ Thương Mại luật sư uy tín

Source: https://vvc.vn
Category : Pháp luật