Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy – Wikipedia tiếng Việt

Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy
Loại hiệp ước Hiệp ước Liên Hợp Quốc
Ngày kí 22 tháng 5 năm 2001
Nơi kí Stockholm, Thụy Điển
Ngày đưa vào hiệu lực 17 tháng 5 năm 2004
Điều kiện Chín mươi ngày sau khi được sự phê chuẩn của ít nhất năm mươi bên ký kết
Bên kí 152
Bên tham gia 179
Người gửi lưu giữ Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc
Ngôn ngữ Tiếng Ả Rập, tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung Quốc

Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy (tiếng Anh: Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants) là hiệp ước quốc tế về môi trường, được ký vào năm 2001 và có hiệu lực kể từ tháng 5 năm 2004. Công ước Stockholm có mục đích loại bỏ hoặc hạn chế sản xuất và sử dụng các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy (persistent organic pollutant – POP).

Năm 1995, Hội đồng điều hành Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc ( UNEP ) lên tiếng lôi kéo hành vi mang tính toàn thế giới để đối phó với POP – những chất hóa học được định nghĩa là ” khó phân hủy trong thiên nhiên và môi trường, tích tụ sinh học qua lưới thức ăn và gây rủi ro tiềm ẩn ảnh hưởng tác động có hại cho sức khỏe thể chất con người và thiên nhiên và môi trường. “

Sau lời kêu gọi này, Diễn đàn liên chính phủ về An toàn hóa chất (Intergovernmental Forum on Chemical Safety – IFCS) và Chương trình quốc tế về An toàn hóa chất (International Programme on Chemical Safety – IPCS) đã chuẩn bị một bản đánh giá 12 hóa chất được xem là gây hại nhiều nhất (12 chất này còn được gọi là “một tá bẩn thỉu”).

Từ tháng 6 năm 1998 đến tháng 12 năm 2000, năm cuộc họp diễn ra để sửa soạn cho Công ước mới. Ngày 22-23 tháng 5 năm 2001, các phái đoàn đến dự hội nghị (tập hợp các đại diện toàn quyền) diễn ra ở Stockholm, Thụy Điển đã thông qua Công ước về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy. Những cuộc thương thảo cũng hoàn tất vào ngày 23 tháng 5. Công ước có hiệu lực kể từ ngày 17 tháng 5 năm 2004 với sự phê chuẩn ban đầu của 151 bên ký kết. Họ tán thành loại bỏ chín trong số 12 hóa chất được đề xuất, giới hạn sử dụng chất DDT trong công tác kiểm soát sốt rét và cắt giảm việc vô ý tạo ra chất điôxin và furan.

Các bên tham gia cũng chấp thuận đồng ý với quy trình tiến độ xem xét và bổ trợ những hợp chất ô nhiễm khó phân hủy khác vào Công ước nếu chúng thỏa những tiêu chuẩn về mức độ khó phân hủy và mức gây hại đến nhiều vương quốc. Danh sách bổ trợ lần đầu được đống ý tại cuộc họp diễn ra ở Genève, Thụy Sĩ vào ngày 8 tháng 5 năm 2009 .Tính đến tháng 5 năm 2013, có 179 bên đã tham gia Công ước Stockholm ( gồm 178 vương quốc và Liên minh châu Âu ). Một số nước vẫn chưa phê chuẩn Công ước, ví dụ điển hình Hoa Kỳ, Israel, Iraq, Italia và Malaysia .

Tóm tắt những lao lý[sửa|sửa mã nguồn]

Nội dung chính của Công ước là việc yêu cầu các nước phát triển phải cung cấp mới cũng như bổ sung các nguồn tài chính và biện pháp nhằm xóa bỏ hoạt động sản xuất và sử dụng các POP, xóa bỏ việc vô ý tạo ra các POP nếu được, quản lý và tiêu hủy chất thải POP theo cách an toàn cho môi trường. Công ước cũng dự liệu việc bổ sung các chất mới vào danh sách thông qua việc ghi chú trong phần mở đầu.

Ủy ban Xem xét Các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy[sửa|sửa mã nguồn]

Công ước có điều khoản về quy trình nhận diện các POP để bổ sung vào Công ước và tiêu chí để xem xét đánh giá theo. Lần họp thứ nhất của Hội nghị các bên (COP1) diễn ra ở Punta del Este, Uruguay từ ngày 2 đến ngày 6 tháng 5 năm 2005 đã lập ra Ủy ban Xem xét Các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy (Persistent Organic Pollutants Review Committee – POPRC) với nhiệm vụ cân nhắc bổ sung các POP khác vào Công ước.

Thành phần Ủy ban này gồm 31 chuyên viên được những bên tham gia Công ước đề cử, lấy từ năm nhóm vùng thuộc Liên Hiệp Quốc. Ủy ban sẽ xem xét bổ trợ chất mới theo ba tiến trình. Giai đoạn thứ nhất, Ủy ban xác lập xem liệu chất đó có thỏa những tiêu chuẩn được ghi trong phụ lục D của Công ước hay không ( gồm tính khó phân hủy, tính tích tụ sinh học, tiềm năng Viral quy mô rộng trong môi trường tự nhiên – LRET, và độc tính ). Nếu thấy thỏa, Ủy ban sẽ thảo ra hồ sơ nháp về rủi ro tiềm ẩn của chất đó theo phụ lục E nhằm mục đích nhìn nhận chất đó có rủi ro tiềm ẩn gây tổn hại đáng kể so với sức khỏe thể chất con người và / hoặc gây ảnh hưởng tác động thiên nhiên và môi trường hay không, từ đó cần hành vi trên quy mô toàn thế giới hay không. Cuối cùng, nếu Ủy ban nhận thấy thiết yếu phải có hành vi toàn thế giới thì họ sẽ lập bản nhìn nhận quản trị rủi ro đáng tiếc theo phụ lục F nhằm mục đích phản ánh những nhìn nhận về kinh tế tài chính – xã hội song hành cùng việc nêu ra những giải pháp hoàn toàn có thể có để trấn áp chất đó. Dựa trên bản nhìn nhận này, Ủy ban ra quyết định hành động khuyến nghị liệt kê bổ trợ chất đó vào một hay nhiều phụ lục của Công ước. Ủy ban này đều tổ chức triển khai họp hàng năm ở Genève tính từ khi xây dựng đến nay .

Danh sách POP được liệt kê[sửa|sửa mã nguồn]

Ban đầu có 12 chất được liệt kê, chia làm ba thể loại. Trong số này, hai chất gồm hexaclorobenzen và PCB được liệt kê ở cả hai thể loại là A và C.[1]

Phụ lục Tên Số đăng ký CAS Trường hợp miễn trừ
A. Loại bỏ (Elimination) Aldrin 309-00-2 Sản xuất: không
Sử dụng: làm chất diệt ký sinh trùng bám bên ngoài và thuốc trừ sâu ở địa phương
A. Loại bỏ Chlordane 57-74-9 Sản xuất: bên ký kết phải đăng ký
Sử dụng: làm chất diệt ký sinh trùng bám bên ngoài, thuốc trừ sâu, thuốc diệt mối (dùng trong nhà, đập nước và đường sá) ở địa phương và làm phụ gia cho keo dán gỗ
A. Loại bỏ Dieldrin 60-57-1 Sản xuất: không
Sử dụng: trong nghề nông
A. Loại bỏ Endrin 72-20-8 Không
A. Loại bỏ Heptaclo 76-44-8 Sản xuất: không
Sử dụng: làm thuốc diệt mối (cả trong nhà và dưới lòng đất), để xử lý hữu cơ và dùng trong các hộp cáp ngầm
A. Loại bỏ Hexaclobenzen 118-74-1 Sản xuất: bên ký kết phải đăng ký
Sử dụng: làm chất trung gian hóa học và làm dung môi thuốc trừ sâu
A. Loại bỏ Mirex 2385-85-5 Sản xuất: bên ký kết phải đăng ký
Sử dụng: làm thuốc diệt mối
A. Loại bỏ Toxaphene 8001-35-2 Không
A. Loại bỏ Polychlorinated biphenyl (PCB) nhiều số Sản xuất: không
Sử dụng: tuân thủ theo phần 2, phụ lục A
B. Hạn chế (Restriction) DDT 50-29-3 Dùng để kiểm soát sinh vật gây bệnh tuân thủ theo phần 2, phụ lục B
Sản xuất và sử dụng làm chất trung gian trong sản xuất dicofol và các hợp chất khác
C. Vô ý sản xuất ra (Unintentional Production) Polychlorinated dibenzo-p-dioxin (“dioxin”) và polychlorinated dibenzofuran nhiều số  
C. Vô ý sản xuất ra Polychlorinated biphenyl (PCB) nhiều số  
C. Vô ý sản xuất ra Hexaclobenzen 118-74-1  
Được bổ sung tại hội nghị lần thứ tư (tháng 5 năm 2009)
các thay đổi này có hiệu lực từ 26 tháng 8 năm 2010, trừ các quốc gia đã nộp thông báo chiểu theo các điều khoản của đoạn 3(b), Điều 22.[2]
Được bổ sung tại hội nghị lần thứ sáu (tháng 4-5 năm 2013)
các thay đổi này có hiệu lực từ 26 tháng 11 năm 2014, trừ các quốc gia đã nộp thông báo chiểu theo các điều khoản của đoạn 3(b), Điều 22.[3]
Phụ lục Tên Số đăng ký CAS Trường hợp miễn trừ
A. Loại bỏ Hexabrômxiclododecan 25637-99-4
3194-55-6
134237-50-6
134237-51-7
134237-52-8
Sản xuất: chỉ những bên ký kết được liệt kê tên trong sổ đăng ký, phù hợp với các điều khoản trong phần 7 của phụ lục này thì mới được sản xuất.
Sử dụng: dùng cho expanded polystyrene (EPS) và extruded polystyrene (XPS) trong các công trình xây dựng, phù hợp với các điều khoản trong phần 7 của phụ lục này.[4]

Các chất mới được ý kiến đề nghị bổ trợ vào những phụ lục A, B và C[sửa|sửa mã nguồn]

POPRC-7 đã xem xét ba yêu cầu về việc bổ trợ chất mới vào những phụ lục A, B và C của Công ước. Đó là những chất : naphtalen ( CN ), hexaclobutađien ( HCBD ) và pentaclophenol ( PCP ), cùng với những hợp chất muối và este của nó. Lời yêu cầu này là quá trình tiên phong trong quy trình tiến độ nhìn nhận một chất của POPRC, yên cầu POPRC phải nhìn nhận xem liệu chất đề đề xuất kiến nghị có thỏa những tiêu chuẩn trong phụ lục D của Công ước hay không .POPRC-8 đề xuất kiến nghị bổ trợ hexabrômxiclododecan vào phụ lục A kèm những trường hợp miễn trừ được pháp luật đơn cử cho sản xuất và sử dụng EPS và XPS trong khu công trình thiết kế xây dựng. Lời yêu cầu này đã được hội nghị lần thứ sáu ( 28 tháng 4 – 10 tháng 5 năm 2013 ) trải qua. [ 3 ] [ 5 ]
Có 1 số ít chỉ trích so với Công ước này, rằng Công ước phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cho việc làm tiếp nối những ca tử trận do sốt rét gây ra. Tuy nhiên trong thực tiễn, Công ước đã lao lý đơn cử là được cho phép dùng chất DDT để trấn áp muỗi ( trung gian truyền bệnh sốt rét ) vì tiềm năng sức khỏe thể chất hội đồng. [ 6 ] [ 7 ] [ 8 ] [ 9 ] Từ giác độ những vương quốc đang tăng trưởng, việc thiếu tài liệu và thông tin về nguồn gốc, sự thải cũng như những mức độ tác động ảnh hưởng tới thiên nhiên và môi trường của những chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy chính là những nguyên do gây vướng mắc những cuộc đàm phán, từ đây cho thấy nhu yếu lớn về điều tra và nghiên cứu. [ 10 ] [ 11 ]

Các công ước và cuộc đàm phán có tương quan đến yếu tố ô nhiễm thiên nhiên và môi trường[sửa|sửa mã nguồn]

  • Công ước Rotterdam về quy trình cho phép có báo trước đối với các hóa chất độc hại và thuốc trừ sâu trong thương mại quốc tế (Rotterdam Convention on the Prior Informed Consent Procedure for Certain Hazardous Chemicals and Pesticides in International Trade)
  • Công ước về ô nhiễm không khí xuyên biên giới tầm xa (Convention on Long-Range Transboundary Air Pollution – CLRTAP)
  • Công ước Basel về kiểm soát vận chuyển xuyên biên giới đối với các chất thải độc hại và việc thải bỏ chúng (Basel Convention on the Control of Transboundary Movements of Hazardous Wastes and their Disposal)

Các cuộc đàm phán[sửa|sửa mã nguồn]

  • Đàm phán liên chính phủ về văn kiện ràng buộc mang tính pháp lý đối với thủy ngân (Intergovernmental Negotiating Committee’s work towards a Legally Binding Instrument on Mercury)
  • Diễn đàn liên chính phủ về an toàn hóa học (Intergovernmental Forum on Chemical Safety – IFCS)
  • Cách tiếp cận chiến lược đối với quản lý hóa chất ở tầm quốc tế (Strategic Approach to International Chemicals Management – SAICM)

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://vvc.vn
Category : Pháp luật

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Alternate Text Gọi ngay