Vai trò xã hội 3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò – Tài liệu text

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

a. Xung đột vai trò

 Khái niệm:

Xung đột vai trò là kếế

t quả khi cá nhân đương diện với những trống đợi mâu thuẫn phát

sinh do cùng lúc chiếếm giữ hai hay nhiếầ

u hơn hai địa vị. khi một cá nhân tham gia nhiếầ

u nhóm

xã hội khác nhau, họ phải đáp ứng những mong đợi của những nhóm đó. Nhưng nhiếầ

u khi

những trống đợi đó xung đột nhau vếầlợi ích.

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

a. Xung đột vai trò



Trong xã hội mỗi cá nhân có râế

t nhiếầu v ị trí, v ị thếếkhác

nhau.



Ví dụ: Một người có thể vừa đóng vai trò của một người

cha trong gia đình song ngoài xã hội anh ta có th ể là m ột

giám đốế

c hay bác sỹ…Ở mỗi một vị trí cá nhân l ại có các

quyếần và nghĩa vụ kèm theo gọi là đ ịa v ị xã h ội hay v ị thếế

xã hội. Ở mỗi một vị thếếcá nhân l ại có vai trò khác nhau,

cá nhân càng có nhiếầu v ị thếếtrong xã h ội thì l ại có càng

nhiếầu vai trò .

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

a. Xung đột vai trò



Nguyến nhân: – Do mỗi cá nhân trong xã h ội có râế

t nhiếầu vai trò, cá nhân trong cùng m ột th ời gian đóng nhiếầu vai trò chăếc

chăến sẽ đưa đếến sự xung đột giữa các vai trò với nhau

VD: Trong xã hội hiện đại, xung đột vai trò bi ểu hi ện rõ ràng nhâế

t

là người phụ nữ. Họ là người đảm nhận vai trò kép, v ừa tham gia

cống tác xã hội, vừa làm cống vi ệc gia đình. Ở c ả hai vai trò này đếầ

u

đòi hỏi nhiếầu sức lực và thời gian, vì v ậy trong khi bi ểu hi ện vai trò

của mình, người phụ nữ luốn vâế

p phải sự xung đột, phải giải quyếết

nhăầ

m đáp ứng sự kì vọng của gia đình và xã hội.

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

b. Căng thẳng vai trò

 Khái niệm: Căng thẳng vai trò xuâết

hiện khi các cá nhân nhận thâếy

những trống đợi của vai trò khống

thích hợp, do vậy họ có khó khăn

trong việc thực hiện vai trò đó.

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

b. Căng thẳng vai trò

 Nguyến nhân: Mỗi cá nhân ở một vị thếếxã hội nhâết định bộc lộ vai trò của mình râết đa

dạng, phức tạp. Trong xã hội hiện đại khi các cá nhân tham gia nhiếầu mốếi quan h ệ xã h ội,

họ sẽ có những đòi hỏi riếng. Những đòi hỏi này ở một sốếvai trò có thể phốếi hợp được với

nhau, nhưng cũng có những đòi hỏi trái ngược nhau, mâu thuẫn xung đột với nhau. Trong

thời điểm cụ thể các cá nhân thường lựa chọn vai trò để thực hiện, việc lựa chọn này hoàn

toàn khống dễ dàng. Đây là một trong những nguyến nhân d ẫn đếến sự căng th ẳng thâần

kinh, một căn bệnh khá phổ biếến trong xã hội hiện đại( stress) đó là hiện tượng căng

thẳng vai trò

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

b. Căng thẳng vai trò



VD: Trong mốt bài tập thuyếết trình của

nhóm, vai trò của nhóm trưởng ch ịu áp

lực râết cao, đó là vai trò nhận được sự kì

vọng,và mong đợi đò hỏi cá nhân đó phải

nỗ lực đóng góp râết nhiếầu, phân cống cống

việc, thuyếết trình trước lớp,,,suy ra tạo

tâm lý căng thẳng, dẫn đếến nảy sinh căng

thẳng vai trò trong quá trình nhóm

trưởng hoàn thành trách nhiệm, vai trò

của mình và có thể dẫn tới căng thẳng ức

chếế

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

c. Cách giải quyếết căng thẳng và xung đột vai trò

 VD: là học sinh, sinh viến nhưng ngoài giờ học trến lớp cũng có thể tham gia vào m ột sốế

cống việc parttime: gia sư, bán hàng online…mà v ẫn khống ảnh hưởng gì đếến cống vi ệc

học tập

 VD: người phụ nữ đang ở nhà nếếu có con nhỏ bị ốếm thì có thể xin nghỉ ở nhà để chăm sóc

con nhưng nếếu đang ở cơ quan thì d ễ có thiến hướng là giải quyếết xong cống vi ệc ở c ơ

quan rốầimới vếầ.

Ví dụ thực tếế

3. Xung đột vai trò và căng thẳng vai trò

c. Cách giải quyếết căng thẳng và xung đột vai trò





Vai trò quan trọng câếp bách hơn thường được ưu tiến thực hiện tr ước.



Khi đòi hỏi giữa các vai trò xung đột nhau nhưng ở khía cạnh nào đó vẫn có th ể dung hòa

được và xã hội có thể tạo điếầu kiện trong sự dung hòa đó thì các cá nhân có xu hướng phốếi

hợp vai trò với nhau.

Vai trò hợp pháp là vai trò mà chúng ta câần phải thực hiện tại thời điểm đó theo yếu câầu

hoặc yếu câầu xã hội.

Vai trò xã hội

4. Kì vọng vềềvai trò xã hội và chềếtài xã hội

a.

b.

Kì vọng xã hội

Chếếtài xã hội

4. Kì vọng vềềvai trò xã hội và chềếtài xã hội

a. Kì vọng xã hội

 Kì vọng xã hội là những ứng xử hành vi, được xã hội khống chỉ

trống đợi ở 1 cá nhân mà còn băết buộc thực hiện hành vi đó.

 Phân loại:

Kỳ vọng tâết yếếu

Kỳ vọng nghĩa vụ

Kỳ vọng khống cưỡng chếế

Source: https://vvc.vn
Category : Giải trí