Lễ hội Chợ Phong lưu Khâu Vai, huyện Mèo Vạc tái hiện những giá trị bản sắc văn hóa rực rỡ bà con dân tộc tỉnh Hà Giang. ( Ảnh : Ảnh : Minh Tiến / TTXVN )Ngày 25/4, tại Làng văn hóa dân tộc Mông xã Pả Vi, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Nước Ta tổ chức triển khai tọa đàm “ Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vùng biên. ”
Tại buổi tọa đàm, tham luận của những nhà khoa học, chuyên viên về văn hóa, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ủy ban Dân tộc, nghệ nhân, đoàn viên, người trẻ tuổi tỉnh Hà Giang được trình diễn bộc lộ nhiều góc nhìn về công tác làm việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa vùng biên, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc, phát huy giá trị truyền thống cuội nguồn văn hóa dân tộc tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ chủ quyền lãnh thổ, bảo mật an ninh biên giới vương quốc trong tình hình mới .
Sau gần 20 năm triển khai Nghị quyết số 24-NQ/TW, ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới, cùng với sự nỗ lực, cố gắng vươn lên của đồng bào dân tộc thiểu số, tình hình kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có bước phát triển rõ rệt.
Cơ cấu kinh tế tài chính có sự vận động và di chuyển tích cực, sinh kế của dân cư ngày càng phong phú, đa dạng và phong phú. Thu nhập được nâng lên, đời sống vật chất và ý thức không ngừng cải tổ, số hộ nghèo giảm nhanh .
Văn hóa, phong tục tập quán tốt đẹp từng bước được bảo tồn và phát huy. An ninh trật tự được giữ vững, khối đại đoàn kết những dân tộc được củng cố và tăng cường .
Các tiệc tùng văn hóa dân tộc được chăm sóc bảo tồn, phát huy. Phong trào “ Toàn dân đoàn kết thiết kế xây dựng đời sống văn hóa ” gắn với thiết kế xây dựng nông thôn mới đã góp thêm phần thiết kế xây dựng môi trường tự nhiên văn hóa lành mạnh, nhiều mẫu mã cho đời sống văn hóa, ý thức của đồng bào những dân tộc thiểu số .
Việc gìn giữ tiếng nói, chữ viết của đồng bào các dân tộc thiểu số được thực hiện thông qua hình thức tổ chức ngày hội, giao lưu văn hóa cấp vùng, miền, khu vực, từng dân tộc và lớp truyền dạy văn hóa phi vật thể.
Các thư viện địa phương đã có bộ tài liệu tương thích với đặc thù dân cư, phong tục tập quán của những dân tộc trên địa phận ; tủ sách cho thư viện công cộng, tủ sách văn hóa dân tộc ở cơ sở được tăng cường những xuất bản phẩm song ngữ bằng tiếng dân tộc và tiếng phổ thông .
Phó Giáo sư-Tiến sỹ Lâm Bá Nam, quản trị Hội Dân tộc học và Nhân học Nước Ta cho biết thêm : ” Bản sắc văn hóa đóng vai trò sống còn tương quan đến sự tồn vong của mọi tộc người. Di sản văn hóa của hội đồng những dân tộc ở Nước Ta là rất lớn. Nhiều năm qua, tất cả chúng ta đã triển khai nhận diện di sản này và có những thành công xuất sắc nhất định. Tuy nhiên những thành tựu này mới chỉ là trong bước đầu. Văn hóa và giá trị truyền thống lịch sử của những dân tộc cần được coi trọng là động lực tăng trưởng kinh tế-xã hội ở những dân tộc, những vùng. ”
Phụ nữ Pà Thẻn, Tuyên Quang giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống lịch sử. ( Ảnh : Nam Sương / TTXVN )” Đảng ta xác lập văn hóa là nền tảng niềm tin của xã hội, vừa là tiềm năng, vừa là động lực tăng trưởng kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế. Thực thể niềm tin, di sản vật chất và niềm tin cần được tôn trọng, phát huy rất đầy đủ không chỉ trên nghành văn hóa mà còn có ý nghĩa sâu rộng trong tổng thể những ngành, nghành nghề dịch vụ, ” Phó Giáo sư-Tiến sỹ Lâm Bá Nam nhấn mạnh vấn đề .
[Chắp cánh ước mơ cho học sinh nghèo dân tộc thiểu số vùng biên]
Vùng biên giới ở nước ta có mạng lưới hệ thống di sản văn hóa đa dạng chủng loại, phong phú với nhiều sắc thái văn hóa rực rỡ, mê hoặc. Nơi đây cũng là vùng biên cương, “ phên dậu ” của Tổ quốc với vị trí kế hoạch quan trọng về chính trị, kinh tế tài chính, quốc phòng, bảo mật an ninh và đối ngoại .
Đồng bào những dân tộc thiểu số sinh sống tập trung chuyên sâu thành từng thôn, bản, có khi rải rác, xen kẽ nhưng vẫn tạo thành nhiều tộc người với bản sắc văn hóa riêng, còn lưu giữ được những giá trị văn hóa rực rỡ .
Tuy nhiên, trong dòng chảy của đời sống tân tiến, bản sắc văn hóa, ngôn từ của đồng bào không ít bị mai một, thậm chí còn còn có hiện tượng kỳ lạ quên béng trong một bộ phận lớp trẻ. Vì vậy, việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vùng biên là yếu tố cần được chăm sóc .
Ông Đinh Xuân Thắng (Ủy ban Dân tộc) cho biết, để phát huy, bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc tại các tỉnh miền núi phía Bắc, đặc biệt là tỉnh biên giới, vai trò của lực lượng thanh niên rất quan trọng. Do đó, cần quan tâm xây dựng đội ngũ đoàn viên, thanh niên làm nòng cốt; đào tạo, bồi dưỡng đoàn viên, thanh niên là người dân tộc thiểu số trong việc tổ chức triển khai các hoạt động góp phần phát huy, bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc.
Tọa đàm “ Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vùng biên ” là hoạt động giải trí thiết thực góp thêm phần thực thi chủ trương mới của Đảng, Nhà nước về văn hóa ; phát huy vai trò xung kích phát minh sáng tạo của tuổi trẻ trong sự nghiệp chấn hưng văn hóa dân tộc, bảo tồn, phát huy văn hóa vùng biên .
Qua đó tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức tôn trọng, nghĩa vụ và trách nhiệm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa những dân tộc Nước Ta cho mọi những tầng lớp nhân dân, đặc biệt quan trọng là thế hệ trẻ .
Tọa đàm tập trung chuyên sâu vào 4 nội dung chính gồm công tác làm việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc ; những chủ trương lúc bấy giờ của Đảng, Nhà nước trong công tác làm việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vùng biên ; nội dung về văn hóa với yếu tố tăng trưởng kinh tế-xã hội, bảo mật an ninh vùng biên và vai trò của người trẻ tuổi trong bảo tồn, thiết kế xây dựng, phát huy giá trị văn hóa địa phương .
Trong khuôn khổ chương trình tọa đàm, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động an sinh xã hội, tìm hiểu, trải nghiệm văn hóa các dân tộc tại huyện Mèo Vạc như thăm, tặng quà tại Đồn Biên phòng Xín Cái; thăm, tặng quà và khảo sát việc thực hiện Đề án “Đưa văn hóa truyền thống vào trường học” tại Trường Tiểu học xã Cán Chu Phìn; khởi công xây dựng “Nhà vệ sinh trường học” tại Trường Tiểu học xã Cán Chu Phìn; khởi công xây dựng “Nhà hạnh phúc cho em” thôn Lũng Lừ A, xã Lũng Pù và trao hỗ trợ kinh phí đến năm 18 tuổi cho 2 thiếu nhi mồ côi; thăm mô hình thanh niên khởi nghiệp, thanh niên làm kinh tế giỏi và trao 200 triệu đồng hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp huyện Mèo Vạc. Tổng kinh phí tổ chức các hoạt động là 468 triệu đồng.
Dịp này, những đại biểu đã thăm mái ấm gia đình già làng, trưởng bản, người có uy tín tìm hiểu và khám phá, san sẻ về văn hóa địa phương và dùng cơm trưa thưởng thức văn hóa ẩm thực ăn uống với người dân tại thôn Pả Vi hạ, xã Pả Vi .
Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức triển khai Cuộc thi ” Người đẹp miền Cao nguyên đá năm 2022 ” tỉnh Hà Giang, đêm chung kết diễn ra vào tối 25/4/2022 tại Trung tâm huyện Mèo Vạc. / .
Nguyễn Chiến (TTXVN/Vietnam+)
