Vụ Bảo lưu so với Công ước chống Diệt chủng – Định nghĩa bảo lưu – Các trường hợp cấm bảo lưu – Các trường hợp bản lưu cần đồng ý – Hiệu lực của bảo lưu – Phản đối bảo lưu và hiệu lực hiện hành của phản đối bảo lưu
Bảo lưu điều ước quốc tế được pháp luật ở 06 lao lý trong Công ước Viên : Điều 2 ( 1 ) ( d ), Điều 19, 20, 21, 22 và 23. Điều 2 ( 1 ) ( d ) lao lý về định nghĩa, Điều 19 về những điều kiện kèm theo để đưa ra bảo lưu hợp pháp, Điều 20 về gật đầu và phản đối bảo lưu, Điều 21 về hiệu lực thực thi hiện hành của bảo lưu và phản đối bảo lưu, Điều 22 về rút bảo lưu và phản đối bảo lưu, và Điều 23 về những yếu tố thủ tục và hình thức. Trước khi đi vào những lao lý của Công ước, chủ đề bảo lưu thường được khởi đầu bằng Ý kiến tư vấn năm 1951 của Tòa án Công lý Quốc tế ( ICJ ) trong Vụ Bảo lưu so với Công ước chống Diệt chủng. Ý kiến tư vấn được đưa ra vào năm 1951 phản ánh quan điểm của Tòa ICJ về những lao lý tập quán quốc tế về bảo lưu tại thời gian đó, có ảnh hưởng tác động định hình những lao lý trong dự thảo của ILC năm 1966 và Công ước Viên năm 1969. [ 1 ]
1. Vụ Bảo lưu đối với Công ước chống Diệt chủng
Năm 1950, Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua nghị quyết, gửi đến Tòa ICJ ba câu hỏi liên quan đến vấn đề bảo lưu đối với Công ước chống Diệt chủng năm 1948.[2] Bối cảnh trong vụ việc này là một số nước khi phê chuẩn hay gia nhập Công ước đã đưa ra bảo lưu đi kèm với Điều IX liên quan đến thẩm quyền giải quyết tranh chấp của Tòa ICJ. Một số quốc gia khác phản đối việc đưa ra bảo lưu này với lý do là trái với mục đích và đối tượng của Công ước. Ví dụ, tuyên bố phản đối bảo lưu của Hà Lan như sau:
“ nhà nước Hà Lan công bố nước này xem những bảo lưu đưa ra bởi Albania, Algeria, Bulgaria, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô-viết Belarus, Tiệp Khắc, Hungary, Ấn Độ, Ma-rốc, Ba Lan, Romania, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô-viết Ukraina và Liên Xô tương quan đến Điều IX [ … ] là không tương thích với mục tiêu và đối tượng người dùng của Công ước. nhà nước Hà Lan không xem bất kể vương quốc nào đã hoặc sẽ đưa ra những bảo lưu tựa như như thế là thành viên của Công ước. ” [ 3 ]
Đại hội đồng hỏi Tòa rằng : Nếu bảo lưu bị phải đối bởi một hay nhiều thành viên của Công ước nhưng không phải tổng thể, Quốc gia đưa ra bảo lưu có được xem là một thành viên của Công ước trong khi vẫn duy trì bảo lưu. Nếu vẫn được xem là thành viên, vậy hiệu lực hiện hành của bảo lưu sẽ như thế nào trong quan hệ giữa Quốc gia đưa ra bảo lưu và Quốc gia phản đối bảo lưu và Quốc gia đồng ý bảo lưu. Tòa ICJ có ba Tóm lại quan trọng : [ 4 ]
- Thứ nhất, một Quốc đưa ra và duy trì một công bố bảo lưu bị phản đối bởi một số ít vương quốc thành viên nhưng không phải tổng thể vẫn được xem là thành viên của Công ước nếu bảo lưu đó tương thích với mục tiêu và đối tượng người dùng của Công ước .
- Thứ hai, nếu một vương quốc thành viên xem bảo lưu là không tương thích với mục tiêu và đối tượng người dùng của Công ước, vương quốc đó hoàn toàn có thể xem vương quốc đưa ra bảo lưu không là thành viên của Công ước .
- Thứ ba, nếu một vương quốc thành viên gật đầu bảo lưu thì vương quốc đưa ra bảo lưu sẽ là thành viên của Công ước .
Kết luận của Tòa ICJ đã gần như bác bỏ quan điểm truyền thống cuội nguồn về bảo lưu điều ước quốc tế lúc đó. Theo quan điểm truyền thống cuội nguồn này, một vương quốc chỉ hoàn toàn có thể đưa ra bảo lưu khi được gật đầu bởi toàn bộ những vương quốc thành viên của điều ước tương quan. [ 5 ] Tòa ICJ đã thôi thúc những lao lý tập quán tương quan đến bảo lưu từ một mạng lưới hệ thống cứng ngắc nhu yếu sự đồng ý của toàn bộ những vương quốc thành viên sang một mạng lưới hệ thống linh động hơn, qua đó, điều hòa được sự độc lạ quan điểm giữa những vương quốc, thôi thúc việc tham gia thoáng rộng nhất hoàn toàn có thể của những vương quốc vào những điều ước quốc tế đa phương mà không làm mất đi mục tiêu và đối tượng người tiêu dùng của những điều ước quốc tế đó. [ 6 ] Đây là quan điểm nền tảng mà ILC đã dự thảo lên những pháp luật về bảo lưu trong Công ước Viên .
2. Định nghĩa “bảo lưu”
Điều 2 ( 1 ) ( d ) lao lý bảo lưu là một công bố đơn phương, bất kể tên gọi, được một vương quốc đưa ra khi ký, phê chuẩn, phê duyệt, đồng ý hay gia nhập vào một điều ước, với mục tiêu loại trừ hoặc đổi khác hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý của 1 số ít pháp luật trong điều ước đó khi vận dụng cho vương quốc đưa ra bảo lưu. Định nghĩa này ngầm cho thấy rằng việc đưa ra bảo lưu là quyền của những vương quốc. Nói một cách thận trọng hơn, nhìn chung bảo lưu không bị cấm. [ 7 ]
Điều 2(1)(d): Thuật ngữ “bảo lưu” dùng để chỉ một tuyên bố đơn phương, bất kể cách viết hoặc tên gọi như thế nào, của một quốc gia đưa ra khi ký kết, phê chuẩn, chấp thuận, phê duyệt hoặc gia nhập một điều ước, nhằm qua đó loại bỏ hoặc thay đổi hiệu lực pháp lý của một số quy định của điều ước khi áp dụng chúng đối với quốc gia đó.
Định nghĩa này nếu ra ba yếu tố đặc trưng của một bảo lưu : ( 1 ) đặc thù đơn phương, ( 2 ) thời gian đưa ra khi biểu lộ sự đồng ý chấp thuận chịu ràng buộc, và ( 3 ) mục tiêu của bảo lưu. Trong ba yêu tố nêu trên, yếu tố quan trọng nhất là mục tiêu của bảo lưu. Khi vương quốc ký kết một điều ước quốc tế, tiếp tục những nước sẽ đưa ra những công bố đơn phương khác nhau. Chỉ những công bố đơn phương nào nhằm mục đích mục tiêu “ loại trừ hoặc đổi khác hiệu lực hiện hành pháp lý của 1 số ít pháp luật trong điều ước đó khi vận dụng cho vương quốc đưa ra bảo lưu ” mới được xem là bảo lưu. Các công bố khác hoàn toàn có thể chỉ là công bố lý giải đơn phương ( nước tôi hiểu lao lý này là như thế này ) hay công bố chủ trương ( nước tôi sẽ làm gì để triển khai điều ước này ). Ví dụ như khi Nước Ta gia nhập vào Công ước chống Diệt chủng năm 1981, Nước Ta có đính kèm một công bố như sau :
“ 1. Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không xem chính mình bị ràng buộc bởi điều IX của Công ước lao lý về thẩm quyền của Tòa án Công lý Quốc tế trong xử lý những tranh chấp giữa những Bên thành viên tương quan đến lý giải, vận dụng hay tuân thủ Công ước theo nhu yếu của bất kể bên nào trong tranh chấp. Công hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cho rằng, tương quan đến thẩm quyền của Tòa án Công lý Quốc tế trong xử lý những tranh chấp được nêu tại điều IX của Công ước, sự chấp thuận đồng ý của những bên, trừ tội phạm, trong tranh chấp đặc biệt quan trọng thiết yếu để đệ trình tranh chấp lên Tòa án Công lý Quốc tế để xử lý .
2. Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không đồng ý điều XII của Công ước và cho rằng toàn bộ những lao lý của Công ước cũng nên được lan rộng ra vận dụng cho những Lãnh thổ không tự trị, gồm có cả chủ quyền lãnh thổ quản thác .
3. Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cho rằng Điều XI có thực chất phân biệt đối xử, tước bỏ thời cơ của một số ít những Quốc gia để trở thành thành viên của Công ước, và cho rằng Công ước nên được mở cho toàn bộ những Quốc gia gia nhập. ” [ 8 ]
Tuyên bố của Nước Ta không sử dụng từ “ bảo lưu ” ở bất kể đâu. Nhưng điều này không ảnh hưởng tác động đến việc công bố này có tương quan đến bảo lưu. Tuy nhiên, không phải toàn bộ những đoạn, những câu đều tương quan đến bảo lưu. Chỉ có câu và đoạn nào có mục tiêu “ bảo lưu ” mới được xem là bảo lưu, tức là nhằm mục đích loại trừ hoặc biến hóa hiệu lực hiện hành pháp lý của một số ít pháp luật trong điều ước đó khi vận dụng cho Nước Ta. Thỏa mãn yếu tố này chỉ có đoạn 1 trong công bố trên. Đoạn 2 và 3 rõ ràng biểu lộ quan điểm của Nước Ta về một số ít lao lý nhưng không có dự tính loại trừ hay biến hóa gì “ khi vận dụng cho Nước Ta. ” Đoạn 2 và 3 là những công bố chủ trương, nhằm mục đích mục tiêu biểu lộ quan điểm ủng hộ những vùng Lãnh thổ không tự trị và những Quốc gia không có quyền gia nhập vào Công ước. Xem thêm post Thực tiễn bảo lưu điều ước quốc tế của Nước Ta .
3. Các trường hợp không được được phép đưa ra bảo lưu
Các vương quốc có quyền đưa ra bảo lưu, trừ những trường hợp nêu ở Điều 19. Điều 19 pháp luật ba trường hợp không được phép đưa ra bảo lưu. Thứ nhất, điều ước quốc tế cấm tuyệt đối bảo lưu, ví dụ như Công ước Luật Biển năm 1982. [ 9 ] Thứ hai, điều ước quốc tế chỉ được cho phép 1 số ít bảo lưu nhất định thì không được đưa ra những bảo lưu khác, ví dụ như Công ước về Bảo vệ Quyền con người và những Tự do cơ bản của Châu Âu năm 1950, [ 10 ] và Công ước về Quy chế người tị nạn năm 1950. [ 11 ]
Nếu không rơi vào hai trường hợp trên, bảo lưu không được trái với mục tiêu và đối tượng người dùng của điều ước. Nếu bảo lưu trái với mục tiêu và đối tượng người dùng của điều ước thì việc ký kết điều ước trở nên không có ý nghĩa và không thiết yếu. Ví dụ như một bảo lưu so với Công ước chống Tra tấn nhằm mục đích được cho phép việc tra tấn so với nghi phạm hay tội phạm khủng bố rõ ràng là trái với mục tiêu và đối tượng người tiêu dùng của Công ước này. [ 12 ] Mục đích và đối tượng người dùng của một điều ước thường được bộc lộ ở lời nói đầu hoặc / và những pháp luật cơ bản của điều ước quốc tế đó. Tuy nhiên, thời nay những điều ước quốc tế ngày càng dài và phức tạp nên việc xác lập rõ mục tiêu và đối tượng người tiêu dùng của điều ước trở nên khó khăn vất vả hơn. [ 13 ] Ví dụ như việc xác lập mục tiêu và đối tượng người tiêu dùng của Công ước Luật Biển năm 1982 là khó khả thi khi Công ước có đến 320 điều và 9 phụ lục, trừ khi nghiên cứu và phân tích thành những chủ đề nhỏ hơn như quy định lãnh hải, thềm lục địa, độc quyền kinh tế tài chính, biển cả, … [ 14 ]
4. Trường hợp bảo lưu cần sự chấp nhận
Điều 20 pháp luật những trường hợp mà bảo lưu phải được đồng ý mới hợp pháp. Một, điều ước quốc tế có pháp luật nhu yếu bảo lưu sẽ chỉ hợp pháp nếu được những thành viên khác gật đầu. [ 15 ] Hai, xuất phát từ mục tiêu và đối tượng người dùng của điều ước và việc điều ước chỉ có 1 số ít hạn chế những vương quốc tham gia đàm phán cho thấy việc vận dụng hàng loạt những pháp luật của điều ước là điều kiện kèm theo thiết yếu mà những vương quốc này đồng ý chịu ràng buộc bởi điều ước đó. [ 16 ] Sự đồng ý của một vương quốc so với bảo lưu của một vương quốc khác hoàn toàn có thể minh thị hoặc ngầm định. Trong trường hợp sau, nếu trong vòng 12 tháng kể từ ngày nhận được thông tin bảo lưu hoặc gia nhập điều ước, sự im re sẽ được xem là đồng ý bảo lưu. [ 17 ] Ba, điều ước quốc tế là văn kiện xây dựng tổ chức triển khai quốc tế thì cần có sự gật đầu của cơ quan có thẩm quyền của tổ chức triển khai quốc tế đó, trừ khi có pháp luật khác. [ 18 ]
5. Hiệu lực của bảo lưu
Theo Điều 21, khi bảo lưu được đưa ra tương thích với những pháp luật của Công ước Viên, bảo lưu đó có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý làm biến hóa quan hệ điều ước giữa vương quốc đưa ra bảo lưu và những vương quốc là thành viên của của điều ước đó. [ 19 ] Mức độ và khoanh vùng phạm vi đổi khác tùy thuộc vào nội dung của bảo lưu. Có thể bảo lưu nhằm mục đích loại trừ một lao lý hoặc nhiều lao lý, hoặc hoàn toàn có thể bảo lưu không nhằm mục đích loại trừ mà chỉ đổi khác khoanh vùng phạm vi vận dụng, ví dụ như số lượng giới hạn khoanh vùng phạm vi địa lý vận dụng của lao lý đó, hoặc đặt ra ngoại lệ cho lao lý .
Bảo lưu có hiệu lực thực thi hiện hành hai chiều trong quan hệ giữa vương quốc đưa ra bảo lưu và những vương quốc thành viên khác của điều ước. Tính chất hai chiều biểu lộ qua việc Điều 21 ( 1 ) ghi nhận hai khoản ( a ) và ( b ). Ví dụ như Nước Ta bảo lưu Điều IX của Công ước chống Diệt chủng nhưng nước Australia không có bảo lưu đó, thì mặc dầu nước Australia không bảo lưu Điều IX thì Nước Ta cũng không có quyền nhu yếu nước Australia thực thi Điều IX trên .
Một điểm khác quan trọng là bảo lưu không có hiệu lực thực thi hiện hành trong quan hệ giữa những vương quốc thành viên khác của điều ước với nhau. [ 20 ] Ví dụ như nước A đưa ra bảo lưu thì bảo lưu đó chỉ có hiệu lực hiện hành trong những cặp quan hệ giữa A – B, A – C, A – D, A – E, … mà không có tác động ảnh hưởng nào đến quan hệ giữa B – C, C – D, B – D, …
Có thể thấy với việc được cho phép đưa ra bảo lưu, quan hệ điều ước giữa những vương quốc sẽ trở nên phức tạp hơn nhiều. Một lao lý của điều ước hoàn toàn có thể vận dụng trong quan hệ giữa 1 số ít thành viên nhưng lại bị loại trừ trong quan hệ với một số ít khác thành viên. Tình trạng sẽ phức tạp hơn nếu mỗi vương quốc thành viên lại bảo lưu một số ít lao lý khác nhau .
6. Phản đối bảo lưu và hệ quả pháp lý
Một yếu tố được những vương quốc chăm sóc ngay từ năm 1950 tương quan đến Vụ Bảo lưu so với Công ước chống Diệt chủng là yếu tố hiệu lực thực thi hiện hành của phản đối bảo lưu. Nếu một vương quốc không hài long với bảo lưu của một vương quốc khác thì vương quốc đó có quyền đưa ra phản đối. Hiệu lực của phản đối bảo lưu được pháp luật “ rất cực đoan ” trong Công ước Viên ở hai lao lý : Điều 20 ( 4 ) ( b ) và 21 ( 3 ) .
Điều 20(4)(b) quy định:
“ Việc một vương quốc ký kết khác phản đối bảo lưu sẽ không cản trở điều ước có hiệu lực hiện hành giữa vương quốc phản đối bảo lưu và vương quốc đưa ra bảo lưu, trừ khi vương quốc phản đối bảo lưu đã bày tỏ rõ dự tính ngược lại. ”
Điều 21 ( 3 ) lao lý :
“ Khi một vương quốc phản đối một bảo lưu mà không chống lại việc điều ước có hiệu lực thực thi hiện hành giữa vương quốc đó và vương quốc đưa ra bảo lưu, thì những lao lý có bảo lưu sẽ không vận dụng giữa hai vương quốc trong chừng mực mà bảo lưu đó đưa ra. ”
Cả hai pháp luật này đưa ra hai lựa chọn cho vương quốc phản đối bảo lưu. Lựa chọn thứ nhất không trao cho phản đối bảo lưu bất kể hiệu lực hiện hành pháp lý nào, và cũng không tạo ra bất kể hệ quả pháp lý nào. Phản đối bảo lưu chỉ có ý nghĩa chính trị thể hiệu quan điểm, thái độ về mặt chủ trương của vương quốc phản đối bảo lưu. Đây là lựa chọn mặc nhiên, cũng là hiệu lực hiện hành mặt nhiên của phản đối bảo lưu. Như vậy, bảo lưu sẽ có hiệu lực hiện hành như nhau so với vương quốc đồng ý bảo lưu và vương quốc phản đối bảo lưu .
Lựa chọn thứ hai là vương quốc phản đối bảo lưu biểu lộ rõ đi kèm với phản đối bảo lưu là phản đối việc điều ước quốc tế có hiệu lực thực thi hiện hành giữa vương quốc đó và vương quốc đưa ra bảo lứu. Nói cách khác, vương quốc phản đối bảo lưu không công nhận quan hệ điều ước, tư cách thành viên của vương quốc đưa ra bảo lưu trong quan hệ với mình. Ví dụ như ở trên Hà Lan phản đối bảo lưu của một loạt nước tương quan đến Điều IX Công ước chống Diệt chủng, đồng thời không công nhận tư cách thành viên của tổng thể những nước đưa ra bảo lưu đó. Lựa chọn này dẫn đến hai vương quốc vẫn là thành viên của điều ước trong quan hệ với những thành viên khác nhưng trong quan hệ với nhau lại không được xem là thành viên .
Hai lựa chọn này cực đoạn ở chỗ vương quốc phản đối bảo lưu cần lựa chọn giữa hoặc một phản đối bảo lưu không có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý hoặc một phản đối bảo lưu loại trừ trọn vẹn điều ước đó trong quan hệ giữa hai vương quốc .
Trần H. D. Minh
Xem thêm những bài về luật điều ước quốc tế :
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
[ 1 ] P. Malanczuk, Akerhurst’s Modern Introduction to International Law, 7 th ed. ( Routledge 1997 ) 136 .
[ 2 ] Đại hội đồng Liên hợp quốc, Nghị quyết số 478 ( V ), ngày 16/11/1950 .
[ 3 ] Xem tại https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&mtdsg_no=IV-1&chapter=4&clang=_en ( truy vấn ngày 09/7/2018 ) .
[ 4 ] Vụ Bảo lưu so với Công ước chống Diệt chủng ( Ý kiến tư vấn ) [ 1951 ] ICJ Rep 15, 29 – 30 .
[ 5 ] P Malanczuk ( n 1 ) 136. [ 6 ] M Milanovic và LA Sicilianos, ‘ Reservation to Treaties : An Introduction ’ ( 2013 ) 24 ( 4 ) EJIL 1055, 1056. [ 7 ] A Aust, Modern treaty Law and Practice ( Cambridge University Press 2000 ) 108 .
[ 8 ] Xem tại https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&mtdsg_no=IV-1&chapter=4&clang=_en#17 ( truy vấn ngày 09/7/2018 ) .
[ 9 ] Công ước Luật Biển năm 1982, Điều 309. [ 10 ] Công ước về Bảo vệ Quyền con người và những Tự do cơ bản của Châu Âu năm 1950, Điều 57. [ 11 ] Công ước về Quy chế người tị nạn năm 1950, Điều 57 ( 1 ) .
[ 12 ] A Aust ( n 7 ) 110. [ 13 ] Như trên, 111. [ 14 ] Như trên .
[ 15 ] Công ước Viên năm 1969, Điều 20 ( 1 ). [ 16 ] Như trên, Điều 20 ( 2 ). [ 17 ] Như trên, Điều 20 ( 5 ). [ 18 ] Như trên, Điều 20 ( 3 ). [ 19 ] Như trên, Điều 21 ( 1 ). [ 20 ] Như trên, Điều 21 ( 2 ) .
52.086241
5.164979
52.0862410, 5.1649792
Chia sẻ:
Thích bài này:
Thích
Đang tải …
